چراغ‌های LED

امروزه استفاده‌ی گسترده از چراغ‌های LED رو به افزایش است. همچنین، عرضه محصولات LED و محصولات مشابه آن، به‌عنوان جایگزین لامپ‌های فلورسنت معمولی و فشرده (سی‌اف‌ال) در بازار افزایش یافته‌است. علی‌رغم شباهت برخی از محصولات LED به سایر لامپ‌ها یا فلورسنت‌های لوله‌ای، حصلات و اصطلاحات ارائه شده توسط صنعت روشنایی بسیار متنوع بوده و تغییرات گسترده‌ای در زمینه‌ی فناوری آن‌ها نسبت به محصولات پیشین صورت گرفته‌است. روشنایی LED بسیار چالش‌برانگیز است. از آنجایی که محصولات LED ملزوماتی بادوام بیشتر هستند، گران‌تر از سایر محصولات رشته‌ای می‌باشند. بنابراین، باید پیش از خرید، اطلاعات لازم را درباره محصول مناسب کسب کنیم. در این مقاله اطلاعات جامعی برای خرید و استفاده از محصولات LED در اختیار شما قرار داده می‌شود.

 

 

مزایای استفاده از چراغ‌های LED

یکی از مزایای این نوع چراغ‌ها، کارآمدی بیشتر در عین صرفه‌جویی درمصرف انرژی است. همچنین از دیگر مزایای آن‌ها می‌توان به عمر طولانی‌تر، عدم استفاده از جیوه در آن‌ها (برخلاف سی‌اف‌ال‌ها) و روشنایی بیشتر اشاره نمود. در کالیفرنیا، همه پروژه‌های ساخت‌و‌ساز و یا نوسازی، از یک استاندارد بهره‌وری انرژی پیروی می‌کنند. محصولات LED الزامات مصرف انرژی در این استاندارد و حتی فراتر از آن را برآورده می‌سازد. علاوه براین، LEDها در مقایسه با لامپ‌های سنتی، در انواع، شکل‌ها و یا اندازه‌های متنوعی تولید می‌شوند و برحسب نیاز، تقریبا دایره‌ی نامحدودی از کاربرد و روشنایی را به محیط را ارائه می‌دهند.

 

واژه شناسی

هنگام خرید لامپ‌های رشته‌ای سنتی، تنها نکته‌ی قابل توجه، شکل لامپ و میزان وات آن بود که روشنایی لامپ و اندازه پایه پیچ را نشان می‌داد تا مطمئن شویم که درون لامپ قرار می‌گیرد. با معرفی لامپ سی‌اف‌ال، گزینه انتخاب نور رنگی (که بیشتر به رنگ سفید ملایم، سفید روشن و به نور روز شباهت داشت) نیز به عنوان عامل مهم دیگر ارائه شد. رنگ سفید ملایم شبیه به رنگ گرم یک لامپ رشته‌ای است، در حالی که روشنایی سفید رنگ و نور روز با ظاهری مایل به آبی دارای شدت نوری بیشتری هستند و خنک به نظر می‌رسند.

هنگام استفاده ازLED‌ها، در نظر گرفتن سه معیار مهم است:

  • روشنایی
  • ظاهر چراغ
  • انتشار رنگ نور

 

روشنایی

در شناخت لامپ‌های LED اول از همه، باید این تصور غلط را که وات برابر با روشنایی است، کنار بگذاریم. در لامپ‌های رشته‌ای، میزان وات و روشنایی ارتباط مستقیمی داشتند، اما این امر در مورد محصولات LED صدق نمی‌کند و از آنجایی که‌ LED‌ها انرژی بسیار کمتری (وات) مصرف می‌کنند، مقایسه روشنایی یک لامپ رشته‌ای و یک لامپ LED بر اساس معیار وات غیرممکن است.

در مقابل وات، عامل دیگری به نام لومن وجود دارد که برای سنجش میزان روشنایی در آن استفاده می‌شود. به عبارتی لومن نشان می‌دهد که هر محصول روشنایی چه میزان نور تولید می‌کند. به‌عنوان مثال، روشنایی تولیدی یک لامپ رشته‌ای معمولی 60 وات، تقریبا برابر با 800 لومن است.

 

ظاهر لامپ

ظاهر رنگ یا دمای رنگ همبسته (سی‌سی‌تی) نور بر حسب کلوین (کی) اندازه‌گیری می‌شود. وقتی می‌خواهیم بدانیم که یک وسیله روشنایی یا لامپ آیا نوری گرم یا خشک و یا خنک‌تر ایجاد می‌کند، باید به دنبال عدد کلوین باشیم. هرچه این عدد کمتر باشد، نور گرم‌تر خواهد بود و هر چه عدد بیشتر باشد، نور سردتر و آبی‌تر ظاهر می‌شود. یک لامپ رشته‌ای معمولی دمای رنگی بین 2700 تا 3000 کلوین دارد، خورشید در ظهر یک روز صاف دمای رنگی5500 کلوین تولید می‌کند.

مردم اغلب از ظاهر سرد و خشک لامپ‌های سی‌اف‌ال در مقایسه با لامپ‌های رشته‌ای شکایت دارند. مسئله اینجاست که آن‌ها دمای رنگ کلوین بالا و بنابراین سرد را به جای دمای رنگ گرم‌تر انتخاب کرده‌اند.

 

دقت رنگی

آیا تا به حال برایتان پیش آمده به فروشگاهی رفته‌ و ناگهان به فکر افتاده باشید که شاید کور رنگ باشید، زیرا نمی‌توانید به‌طور دقیق تشخیص دهید که لباسی که در دست دارید سبز تیره است یا آبی؟ اگر چنین است، شما نتیجه‌ی رندر رنگ نامناسب را که توسط نورپردازی داخل آن فروشگاه انجام شده تجربه کرده‌اید. رندر رنگ با عنوان شاخص رندر رنگ یا به طور مختصر سی‌آر‌آی بیان می‌شود. مقیاس آن از ۰ تا ۱۰۰ است. یک لامپ رشته‌ای 27000 کا دارای ۱۰۰ سی‌آرآی است. با تکنولوژی حاضر LED، مقادیر سی‌آر‌آی بالای ۸۰ یک سی‌آرآی مطلوب و کافی برای اکثر کاربری‌ها به حساب می‌آید. با این حال، برای برخی از فضاها، رندر رنگ بالاتر از ۹۰ نیز می‌تواند مطلوب باشد.

 

انتخاب نور مناسب برای عملکرد مناسب در فضاهای مختلف خانه‌ی شما

عملکردهای نور

نورپردازی معمولا به انواع محیطی، هدفمند، منطقه‌ای و تزئینی طبقه‌بندی می‌شود. هر دسته از این نورپردازی‌ها هدف متفاوتی را دنبال می‌کنند. این مطلب بیان می‌کند که چگونه این سطوح مختلف نور می‌توانند مکمل یکدیگر باشند تا در یک فضا به‌کار گرفته‌ شوند.

نورپردازی محیطی:

نور محیطی (یا عمومی) مقدار یکنواختی از نور را در سراسر یک فضا به منظور ایجاد دید مطلوب و اهداف کلی دیگر فراهم می‌کند. چراغ‌های توکار و وسایل نورپردازی آویزان نمونه‌های معمول در نورپردازی محیطی هستند.

نورپردازی هدفمند:

این نوع نورپردازی برای تامین نور در منطقه‌ای که فعالیتی در آن انجام می‌شود به کار می‌رود، به عنوان مثال روی پیشخوان آشپزخانه که در آن غذا آماده می‌شود، یک چراغ مطالعه یا روی یک آینه آرایش. نورپردازی هدفمند وسیله‌ای برای برجسته ساختن یک منطقه خاص از محیط علاوه بر نور محیطی‌ست که در آن اتاق وجود دارد.

نورپردازی تاکیدی:

از این نوع نورپردازی به منظور برجسته سازی یک فعالیت خاص در یک فضا به‌کار می‌رود. به عنوان مثال روی پیشخوان آشپزخانه که در آن غذا آماده می‌شود، یک چراغ مطالعه یا روی یک آینه آرایش. نورپردازی هدفمند ابزاری برای برجسته ساختن یک بخش خاص از محیط علاوه بر نور محیطی‌ست که در آن اتاق وجود دارد.

نورپردازی تزئینی:

این نوع نورپردازی توسط اشیایی مانند لوستر و دیوارکوب‌ها انجام می‌شود که جواهرات فضا به شمار می‌روند. هدف این نورپردازی، ایجاد فضایی راحت است که از تعادل بصری برخوردار باشد. پس از انتخاب سیستم نوری و عملکرد مناسب برای یک فضا، دمای رنگی چراغ‌ها معیار بعدی برای نورپردازی یک فضاست. نور محیط باید با طراحی داخلی، مبلمان، رنگ‌ها و سایر دکوراسیون خانه شما هماهنگ و سازگار باشد. علی‌رغم اینکه انتخاب دمای رنگ به ترجیحات و انتخاب شخصی بستگی دارد، با این حال، تعدادی از قوانین در انتخاب نور مناسب در طراحی داخلی کاربرد دارند که در بخش بعدی این نوشته به شیوه‌های انتخاب دمای رنگی مناسب و سایر موارد شناخت LED می‌پردازیم.

 

دمای رنگ مناسب برای نور محیطی

دمای رنگ مناسب برای نورپردازی محیطی به طور معمول همان منبع اصلی نور است و عامل مهمی در تنظیم حال و هوای یک فضا محسوب می‎‌شود. به طور معمول در فضاهای نشیمن و اتاق خواب‌ها از وسایل روشنایی دارای رنگ گرم و سفید استفاده می‌شود تا به نوعی فضای دنج ایجاد شود. همچنین این چراغ‌های سفید گرم با رنگ‌های خاکی و مبلمان چوبی، همخوانی دارند. اعداد کلوین ارائه شده برای چراغ های LED معمولی 2700K و 3000K هستند.

در مواقعی که بیش از یک نور محیطی در فضا وجود داشته باشد، به منظور برقراری هارمونی در یک فضا، بهتر است برای نورهایی که در سطح پایین قرار می‌گیرند و نورپردازی‌های مقعر توکار داخل دیوار، دمای رنگ یکسان انتخاب شود. گرچه به نظر می‌رسد که بسیاری از مردم نور سفید گرم را ترجیح می‌دهند، اما در اتاق‌هایی که با مبلمان رنگ روشن و شفاف مانند سفید، آبی و خاکستری روشن تزئین شده‌اند بهتر است از نورهای خنثی‌ و سردتر استفاده شود.

نورپردازی محدوده 3500 K تا 4000 K سفید خنثی در نظر گرفته می‌شود و رنگ‌های روشن‌تر را بهتر از نورهای سفید گرم برجسته می‌کند. علاوه بر این، مطالعات نشان می‌دهد که نور سفید خنثی و خنک تأثیر انرژی‌بخشی بیشتری بر روی افراد دارد و به همین دلیل انتخاب خوبی برای محل کار خانگی و فضای مطالعه است. از آنجایی که نور سفید خنثی و سرد کنتراست بهتری نسبت به سفید گرم ایجاد می‌کند، به عنوان نور اصلی محیط در حمام نیز انتخاب خوبی است. نور سردتر حالت واقعی‌تری از تصویر ما در دنیای واقعی ارائه می‌دهد. به این ترتیب اعداد کلوین بین 4000 K تا 5000 K برای نور اصلی حمام مناسب است. در مواردی که حمام دارای وان است و به فضایی گرم داخل نیاز داریم، از یک لایه نور اضافی می‌تواند کاربرد داشته ‌باشد، به‌عنوان مثال یک دیوارکوب با نور سفید گرم در محدوده 2700 K که کلید جداگانه‌ای از نور اصلی دارد، مناسب است.

دمای رنگ مناسب برای روشنایی هدفمند

نورپردازی هدفمند معمولا در نقاطی مورد استفاده قرار می‌گیرد که در سطحی بالاتر نسبت به محیط اطراف باشند و فعالیتی بصری در آن انجام می‌شود. بنابراین ایجاد کنتراست نوری با رنگ سفید خنثی تا سرد در محدوده 3500K تا 5000 Kدر یک فضا اهمیت دارد. علاوه بر این، شاخص رندر رنگ (CRI) و روشنایی برای نورپردازی هدفمند دارای اهمیت ویژه‌ای هستند.

در حالی که برای افزودن یک نور در نورپردازی محیطی اغلب 80+ CRI  کافی است، در نورپردازی هدفمند، نور 90+ CRI و بالاتر از آن را باید در نظر گرفت. غذاهایی که روی پیشخوان آشپزخانه آماده می‌شوند، زمانی که در زیر نور تعبیه‌شده کابینت قرار می‌گیرند، بسیار جذاب‌تر به نظر می‌رسند. یک نور تزیینی با رندر رنگی خوب نیز تصویری نزدیک‌تر به واقعیت را ترسیم می‌کند.

 

تنظیم شدت تابش نور (دیمرها)

یکی از ویژگی‌های مهم نورپردازی محیطی و هدفمند، تنظیم شدت نور است. این امر ما را قادر می‌سازد تا سطح نور متصاعدشده را برای ایجاد فضای موردنظر در یک منطقه یا ایجاد روشنایی ایده‌آل برای یک کار تنظیم کنیم. علاوه بر این، کاهش نور به‌وسیله کاهش بار الکتریکی منبع نور باعث صرفه جویی در مصرف انرژی می‌شود. برخلاف لامپ‌های رشته‌ای استاندارد، تمامی لامپ‌های LED این ویژگی را ندارند که قابلیت کاهش نور را داشته باشند، بنابراین یکی از معیارهای مهم در خرید این لامپ‌ها، برخورداری از قابلیت تنظیم نور می‌باشد.

هنگام تنظیم سوئیچ به LED، می‌بایست سوئیچ‌های دیمر نیز تغییر کنند. بیشتر دیمرها برای لامپ‌های رشته‌ای با هم خوب ساخته شده‌اند، ضمن اینکه  LEDها فناوری بسیار متفاوتی دارند، بنابراین این دو لزوما کنار یکدیگر عملکرد خوبی ندارند. این امر مانند تلاش برای اتصال تلفن دکمه چرخان قدیمی به پریز تلفن دیجیتال است. اکثر سازندگان لیستی از سازگاری محصولات‌شان ارائه می‌دهند که مدل‌هایی از دیمرهای تولیدشده و آزمایش شده را نشان می‌دهد و با محصول LED سازگار هستند. استفاده از دیمرهای ناسازگار می‌تواند منجر به سوسوزدن چراغ‌ها یا سطوح ناکافی تنظیمات شود.

نصب و راه اندازی

اکثر وسایل روشنایی LED کم‌ولتاژ در نظر گرفته می‌شوند، به این معنی که یا دارای ترانسفورماتور هستند یا به ترانسفورماتور خارجی نیاز دارند، ولیکن برای استفاده از LED‌ها نیازی به سیم‌کشی جداگانه نیست. تمام سیم‌کشی‌هایی که معمولا در خانه‌ها استفاده می‌شوند، برای LED‌ها کاملا مناسب هستند. بسیاری از وسایل LED دارای یک ترانسفورماتور هستند که می‌توانند به یک پریز برق استاندارد متصل شوند. برخی از محصولات LED ،به عنوان مثال لامپ‌های نواری LED، به منبع تغذیه خارجی نیاز دارند. این لامپ‌ها دو مدل دارند، یا با سیم ا‌ی‌سی (AC) متصل، شبیه به منبع تغذیه لپتاپ یا باید به پریز وصل شوند. توصیه می‌شود برای نصب هرگونه اتصالات الکتریکی که نیاز به ولتاژ خط دارد، از یک برق‌کار مجاز کمک بخواهید. به برچسب محصول توجه کنید، این برچسب‌ها نشان می‌دهد که آیا منبع تغذیه مورد نیاز است یا خیر.

نحوه‌ی انتخاب محصول

محصولات LED با کیفیت و متنوع زیادی در بازار وجود دارد، اما همه آن‌ها یکسان ساخته نمی‌شوند. برای اطمینان از ایمن‌بودن محصول و آزمایش توسط یک آزمایشگاه مستقل، به دنبال علامت یو ال (UL) یا ای‌تی‌ال (ETL) روی محصول یا بسته‌بندی باشید. اگر مراحل نصب، به عنوان بخشی از پروژه بازسازی یا ساخت و ساز جدید تحت بازرسی الکتریکی قرار گیرد، در صورتی که تجهیزات نورپردازی از نظر ایمنی آزمایش نشده باشد، بازرس می‌تواند آن را رد کند.

با توجه به طول عمر  طولانی محصولات LED، مدت زمان گارانتی عموما باید بین 3 تا 5 سال باشد. اگرچه این مدت زمان زیادی است، در صورت خرابی زودرس محصول، رسیدهای خود را برای اثبات خرید نگه دارید. برچسب محصول معمولا دارای مشخصات زیر می‌باشد:

  • خروجی نور (لومن)
  • مصرف برق (وات)
  • لومن بر وات (کارایی)
  • دقت رنگ (CRI > 80)

همچنین دمای رنگ (کلوین)، باید به شکل یک میزان کمی بیان شود، یعنی 2700K؛ نه فقط سفید گرم یا سفید سرد.

 

 

این مقاله برداشتی است از مقاله‌ای که در وبسایت زیر منتشر شده است:

https://www.elementalled.com/a-practical-guide-to-led-lighting-in-residential-application